I Congreso
ÍNDICE DAS ACTAS DO 1º CONGRESO (POIO)
CELEBRAMOS ESTA INICIATIVA 5
Luciano Sobral Fernández
UNHAS PALABRAS DE BENVIDA OS CONGRESISTAS 6
Silvia Díaz Iglesias
O INFERNO NOS CRUCEIROS E PETOS DE ÁNIMAS DE GALICIA 9
Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
OS CRUCEIROS NOS CAMIÑOS GALEGOS DE PEREGRINACIÓN 27
Juan J. Burgoa
AROXIMACIÓN ÓS ASPECTOS HISTÓRICOS, ARTÍSTICOS, RELIXIOSOS
E ETNOGRÁFICOS DOS CRUCEIROS DO CONCELLO DE LEIRO (OURENSE) 39
Susana Blanco Rodríguez
OS CRUCEIROS DA BISBARRA DA LIMIA (SUR DA PROVINCIA DE OURENSE) 49
Ángel Cerrato Álvarez
A LENDA DO CRUCEIRO DE SAN CLODIO (O PRIMEIRO DOS
CRUCEIROS CUN EPÍGRAFE GALEGO NA COMARCA DO RIBEIRO) 63
Celsa González Hermida
PARA UNHA DEFINICIÓN DO CRUCEIRO
Alfredo Erias Martínez
PRIMEIRA RUTA CHAIREGA DOS CRUCEIROS. UN EXEMPLO PARA
A SÚA POSTA EN VALOR. PROXECTO CARBOEIRA 79
Mario Saavedra Pérez
OS CRUCEIROS DA TERRA CHA; FUNCIONALIDADE E INSCRICIÓNS 85
José Manuel Blanco Prado
A ORIXE BARROCA DOS CRUCEIROS GALEGOS; O CINCEL DA CONTARREFORMA 97
Salvador Fernández de la Cigoña Fraga
O CRUCEIRO DO BARCOOU SANTO CRISTO DO PIÑÇON. UNHA OLLADA
A LA HISTORIA DESTE CRISTO PÉTREO DAS BEIRAS DO TEA 105
Andrés Sampedro Fernández
O CRUCEIRO DE CODESEDO (SARREAUS – OURENSE) O MÁIS NOVO DE GALICIA 111
Manuel Iglesias Cid
OS CRUCEIROS COMO RECURSO EDUCATIVO 117
Xosé Álvarez Castro
O CRISTO DA TAHONA, UN EXEMPLO DO ABANDONO DAS CRUCES
DE PEDRA GALEGAS 131
Juan J. Burgoa
DATAS DE FEIURA, SEGUNDO OS SEUS EPÍGRAFES, DOS CRUCEIROS
E PETOS MÁIS VELLOS DA PROVINCIA DE PONTEVEDRA: SÉCULOS XVI E XVII 135
Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez
OS CRUCEIROS DO ARCO MEDITERRÁNEO 139
Matilde Pepín Fernández
CASTELAO REVISITADO: AS CRUCES DE PEDRA NA BRETAÑA OITENTA
ANOS DESPOIS 140
Lois Ladra
LAS PIEDRAS DE LAS ALMAS 159
Fernando Alonso Romero
OS CRUCEIROS DA TERRA CHÁ; CARACTERÍSTICAS XENERAIS E
ALGÚNS EXEMPLOS NOTABLES 167
Fernando Arribas Arias
INVENTARIO DE CRUCES DE PEDRA DE GALICIA 175
Coordinador: Xoán Casabella
ALGUNHAS CRUCES E CRUCEIROS SINGULARES DOS CONCELLOS DE MONDARIZ,
MONDARIZ BALNEARIO E PONTEAREAS 193
Juan José Pérez Labaca
O CRUCEIRO DOS SANTOS (BAMIRO) E OUTROS CRUCEIROS DA TERRA DE SONEIRA 205
Xosé M. Lema Suárez
O CRUCEIRO DE SAN CLODIO, ANTIGO ROLLO XURISDICIONAL? 215
Frutos Fernández González
Os PRIMEIROS CRUCEIROS TRADICIONAIS: SÉCULO XVII 223
José María Laredo Verdejo
OS CRUCEIROS DE CAPELIÑA: ADVOCACIÓN, ANTIGUIDADE E ÁREA XEOGRÁFICA 233
Clodio González Pérez
NOTA NECROLÓXICA: RECORDANDO A EUGENIO EIROA HERMO (CANGAS; 19118-2009)245
Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
MACHACANDO EN HIERRO FRÍO 246
Eugenio Eiroa Hermo
CONCLUSIÓNS DO CONGRESO 253
II Congreso
ÍNDICE ACTAS DO II CONGRESO (PONTEAREAS)
BENVIDOS A PONTEAREAS 5
Salvador González Solla, Alcalde de Ponteareas
AVANZANDO NESTA SEGUNDA EDICIÓN 6
Andrés Sampedro Fernández, Concelleiro de Cultura
CRUCEIROS GALEGOS E GARDA CIVIL 9
Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez
Dos cruces de piedra de San Miguel del Arroyo 13
Enrique García Martín
Más sobre el verdadero autor del crucero de Hío, “desfacendo entuertos” 15
Eugenio Eiroa Hermo
Os ladróns dos calvarios galegos 22
Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
Os cruceiros de pedra serpentina na comarca da terra e mar de Ferrol 36
Juan J. Burgoa
Historias recollidas nalgúns cruceiros do concello de Boiro (A Coruña) 44
Milagros Torrado Cespón
Cruceiros baixo baldaquino dos vales da Louriña e do Tea 48
Xoán Xosé Pérez Labaca
O calvario do Abade, entre dúas igrexas: Santa Mariña de Espiñeiros e Santa Mariña de Xinzo 58
Xoán Ibáñez Rodríguez
Los cruceiros coruñeses 60
José María Laredo Verdejo
Cruceiros e cruces de pedra na arte popular en Portugal 66
Alfredo Castro Guerreiro
O cruceiro de Cabanas (Cabanas – A Coruña) 71
Juan J. Burgoa
El cruceiro de Covelo, ejemplar único 73
Maximino Fernández Sendín
Motivos iconográficos nos cruceiros de Lérez 80
Xosé Álvarez Castro
El rito de circunvalación en torno a las piedras y cruceros de las Islas Británicas 86
Fernando Alonso Romero
Os Cristos na Pastoriza da Terra Cha 91
Mario Saavedra Pérez
Motivos ornamentais e iconográficos nas bases dos cruceiros da Terra Cha (Lugo) 104
Fernando Arribas Arias
A representación dos instrumentos da Paixón nos nosos cruceiros 116
Clodio González Pérez
Algunhas reflexións sobre o espallamento dos cruceiros en Galicia 123
Frutos Fernández González
A protección dos cruceiros 131
Amparo casares Gallego e Xan Casabella López
Achega ás cruces de pedra no país de Gales 142
Lois Ladra
As rogativas, unha tradición a extinguir. O caso de Leiro na provincia de Ourense 150
Celsa González Hermida
O poder da cruz; a divina reliquia de San Clodio (Leiro – Ourense) 156
Susana Blanco Rodríguez
Cerviño, o seu cruceiro de Xirazga e os petos de ánimas de Beariz de Montes 162
Xesús Antonio Gulías Lamas
Os cruceiros da bisbarra da Limia dos séculos XVII e XVIII 170
Ángel Cerrato Álvarez
Cruceros y entornos 181
Xan Casabella & Amparo Casares
Os esmoleiros da Terra Chá (Lugo) e vinculacións con algúns santuarios chairegos 188
José Manuel Blanco Prado
Reflexións sobre o camiño do Fin do Mundo 201
Alfredo Erias Martínez
Cruceiros e cruces da terra de Viveiro (Lugo) 220
Carlos Nuevo Cal
Calvarios do Condado e A Paradanta 227
Andrés Sampedro Fernández
Cruceiros, cruces e petos de ánimas do Val do Fragoso 257
M. Gonzalo Prado Fernández
Conclusións do II Congreso 265
Agradecementos 266
Direccións, teléfonos e-mails dos poñentes no II Congreso 267
III Congreso
ÍNDICE ACTAS DO III CONGRESO (SANTIAGO)
Os cruceiros galegos: estado da cuestión 5
Fernando Arribas Arias
Tríade dun monte sagrado: pedra, ermida e viacrucis de Chamorro 11
Juan J. Burgoa
O paso de Ignacio Cerviño polo Condado e A Paradanta (Concellos da
Cañiza, Covelo, Mondariz e Mondariz Balneario) (I) 17
Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
Relacións entre os cruceiros e cruces da terra Chá e os seus santuarios 37
José Manuel Blanco Prado
Catálogo de cruceiros, cristos e cruces do concello de Riotorto (Lugo) 43
O cruceiro de Lamas (Boqueixón, A Coruña). Aproveitamento dunha peza románica 49
Clodio González Pérez & J. David Conde Lourido
Breve reseña sobre as cruces de pedra en Irlanda 55
Lois Ladra
Viacrucis do santuario das Ermitas (O Bolo – Ourense). Un camiño de esperanza 62
Xesús Antonio Gulías Lamas
Os petos pórticos da provincia de Pontevedra 72
Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez
Os petos porticados do sur da provincia de Ourense 88
Ángel Cerrato Álvarez
Os cruceiros do camiño procesional de Mondariz á Franqueira 97
Juan José Pérez Labaca
Catro cruceiros con dedicatoria 105
Serafín Casiano Pérez Gey
O santeiro máis destacado do Deza no século XX 109
Cecilia Doporto Regueira
Experiencia didáctica arredor dun viacrucis. O caso de Xinzo (Ponteareas) 114
Andrés Sampedro Fernández
III Congreso sobre cruceiros, cruces de pedra e petos de ánimas(15-10-2011) 124
Estatutos da Asociación de Amigos dos Cruceiros, Cruces de pedra e petos de ánimas 125
Membros da Asociación de Amigos dos Cruceiros, cruces de pedra e petos de ánimas 131
IV Congreso
IV Congreso Galego de Cruceiros (Lugo, 2012)
RELATORIOS DO IV CONGRESO
1.- Os cruceiros de San Andrés de Teixido e os seus camiños de peregrinación, de Juan José Burgoa Fernández.
2.- Cruzeiros, cruzes e alminhas. Achega ás manifestacións da relixiosidade popular portuguesa, de Lois Ladra.
3.- Os cruceiros na plástica galega. Algúns exemplos notables, de Fernando Arribas Arias.
4.- Cruceiros, cruces, chantas e esmoleiros do concello de Pol (Lugo), de Mario Saavedra Pérez.
5.- Cruces das igrexas e capelas do concello de Ponteareas, de Mónica Leirós Bargiela.
6.- Cruces dos canastros do concello de Ponteareas, Purificacion Porto Sebastián.
7.- A imaxe dos peregrinos medievais de Betanzos, de Alfredo Erias.
8.- Relación entre os cruceiros e cruces da Terra Chá e os seus santuarios (II), de José Manuel Blanco Prado.
9.- A área xeográfica dos cruceiros de capeliña: concellos de Noia e Outes, de Clodio González Pérez.
10.- Cruces, cruceiros e petos do concello de Sarreaus (Ourense central), de Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
11.- O escultor José Miguel Escuredo Vega “Pepe de Barrio”: a súa monumental vía dolorosa de Lamalonga (A Veiga – Ourense central) e outras cruces, de Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
12.- Humilladeros desaparecidos de la ciudad de Valladolid: el de la Vera Cruz y el de la Sagrada Pasión de Cristo, de Enrique García Martín.
13.- Xestos máxicos, supersticións e lendas arredor da arte popular lamense: a cultura como prosperidade dos pobos, de Cristina Villaverde Ruibal.
14.- A pegada de José Cerviño García na bisbarra do Ribeiro, de Celsa González Hermida.
15.- Más presencia de Ignacio Cerviño en O Hío (Cangas), de Emilio Alfonso Fernández Sotelo.
16.- Las capillas de ánimas en los concejos costeros del oriente del Principado de Asturias, de María Vergara Prieto.
17.- O cruceiro de Cambeses (Moncâo), de Xoán Ibáñez Rodríguez.
18.- Vías Dolorosas de Xerusalén en Galicia, de Xesús A. Gulías Lamas.
19.- Viacrucis e calvario inscrito na igrexa parroquial de San Xoán de Vilacoba (Salvaterra do Miño), de Andrés Sampedro Fernández.
20.- Os textos epigráficos dos cruceiros formando parte do noso
patrimonio e da paisaxe, de Cecilia Doporto Regueira.
21.- Aproximación aos cruceiros de Antas de Ulla (Lugo), de Francisco Xabier Louzao Martínez.
22.- A Evolução da Representação da Cruz em laudae funerárias e o contributo do seu estudo para atribuição de cronologias mais precisas na análise da arte cristã da Antiguidade Tardia, de Jorge Feio.
23.- Curiosidades dalgúns cruceiros de Ponteareas, de Xoán Xosé Pérez Labaca.
24.- Cruceiros da parroquia do Divino Salvador de Taragoña (Rianxo), de Serafín Casiano Pérez Gey e Xesús A. Gulías Lamas.
V Congreso
ÍNDICE ACTAS DO V CONGRESO (O PORRIÑO)
Presentación do alcalde do Porriño 5
J. Nelson Santos Argibay
Parte I: O Congreso na prensa 9
Parte II. Acto inaugural, presentación do libro “Cerviño contra Cerviño”
e homenaxe a Ignacio Cerviño no Camposanto Municipal 13
Parte III. Camaradería 19
Parte IV. Clausura do V Congreso 21
Parte V. relatorios. Relación entre os cruceiros e cruces da Terra Chá
e os seus santuarios. Concello de Guitiriz (III) 23
José Manuel Blanco Prado
Cruceiros, cristos, cruces… no concello de Alfoz(Lugo) 35
Mario Saavedra Pérez
Cruces ou cruceiros góticos de Galicia? 55
Fernando Arribas Arias
O marco político-xurídico de protección dos cruceiros en Galicia 67
Fernando Martínez Arribas
Cruces e cruceiros do Concello de Castroverde (I). Cruceiros
e cruces do Camiño Primitivo e da Vía IXX 85
Manuel Muñiz Besteiro
A cruz xubilar da Picaraña (Ponteareas) 95
Mónica Leirós Bargiela & Purificación Porto Sebastián
As cruces de pedra dos camiños das Pontes, Ortigueira e Mañón 103
Juan José Burgoa Fernández
Os antigos cruceiros da cidade de Lugo 119
Francisco Xabier Louzao Martínez
As cruces de pedra na illa de Man. Orixes, cronoloxías, contextos e significados 131
Lois Ladra
Os cruceiros de anxiños ou cruceiros do Limbo 147
Xesús Antonio Gulías Lamas
Cruceiros e cruces de Santa María de Asados (Rianxo) 165
Serafín Casiano Pérez Gei & Xesús Antonio Gulías Lamas
Cruces e cruceiros na obra pictórica de José Otero Abeledo, Laxeiros 183
Cecilia Doporto Regueiro
Os xesuítas e as santas misións en Galicia; regueiro de cruces 195
Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
O pan e os petos de ánimas 209
Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez
O humilladoiro de San Bieito do Rabiño (Cortegada – Ourense)
e os petos de ánimas que del se benefician 215
Xoán Ibáñez Rodríguez
Cruces milagreiras de San Xoán de Mosteiro (Barciademera – Covelo) 223
Andrés Sampedro Fernández
Cruces, cruceiros e petos de San Pedro de Forcadela (Tomiño) 235
Félix Loira López & Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez
Cruces de mala morte do Val da Louriña 249
Juan Manuel Celeiro Fernández
Ignacio Cerviño Quinteiro nos documentos 259
Anxo Coya Otero
Origen e iconografía del vía crucis. De la devoción al olvido en la provincia de Valladolid 275
Enrique Martín
Cruceros y capillas de Barbeita. Oratorio do Santo Cristo/ Oratorio
do Senhor da Boa Morte (Mpnçâo, Portugal) 279
María Prieto Vergara
O cruceiro máis alto de Galicia o do cemiterio de Mondariz con
máis de oito metros de altura, obra de Cerviño 287
Xoán Xosé Pérez Labaca
VI Congreso
VI Congreso Galego de Cruceiros (Tor-Monforte de Lemos, 2014)
RELATORIOS DO VI CONGRESO
VII Congreso
VII Congreso Galego de Cruceiros (Ourense, 2015)
RELATORIOS DO VII CONGRESO
1.- CRUCEROS Y CRUCES DEL CERRATO CASTELLANO (II), por Ángel Cerrato Álvarez.
2.- CRUCEIROS, CRISTOS E CRUCES DO CONCELLO DE OUROL (LUGO), por Mario Saavedra Pérez.
3.- CRUCEIROS E CRUCES DO CONCELLO DE O INCIO (LUGO), por Mario Saavedra Pérez.
4.- CRUCES, CRUCEIROS E ESMOLEIROS DA RIBEIRA SACRA LUCENSE: CONCELLO DE CARBALLEDO, por Fernando Arribas Arias.
5.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DE ÁNIMAS DO CONCELLO DE CASTROVERDE-LUGO (III), por Manuel Muñiz Besteiro.
6.- CRUCEIROS DO CAMIÑO DE INVERNO AO SEU PASO POLA COMARCA DO DEZA, por Cecilia Doporto Regueiro.
7.- OS CALVARIOS GALEGOS: BUEU, BEADE E CASTRO BARBUDO, por Clodio González Pérez.
8.- CRUCEIROS DO CONCELLO DE OURENSE, por Xesús Antonio Gulías Lamas.
9.- CRUCEIROS, CRUCES E PETOS DE ÁNIMAS DO CONCELLO DE BANDE (OURENSE), por Celso Rodríguez Cao.
10.- ROTEIROS DE CRUCES E CRUCEIROS NO CONCELLO DE MURAS (LUGO), José Manuel Blanco Prado.
11.- CRUCEIROS DE LA INDEPENDENCIA (MONÇAO, PORTUGAL), por María Prieto Vergara.
12.- O CRUCEIRO DE MASIDE, por Serafín Pérez Gey e Xesús Antonio Gulías Lamas.
13.- O CRUCEIRO-ESMOLEIRO DO SANTO CRISTO DA SAÚDE EN SAN CIBRÁN DE RIBARTEME (1981), por Mónica Leirós Bargiela e Purificación Porto Sebastián.
14.- APROXIMACIÓN A UN INVENTARIO DOS CRUCEIROS DO CONCELLO DE BETANZOS, por Alberta Lorenzo Aspres.
15.- AS CRUCES DE PEDRA NO CONCELLO DO VICEDO, por Xabier Moure Salgado.
16.- CRUCEIROS E CRUCES DE PEDRA DO CONCELLO DE AS PONTES DE GARCÍA RODRÍGUEZ, por Juan J. Burgoa.
17.- OS CALVARIOS DA BRETAÑA VISTOS POR UN ARQUEÓLOGO GALEGO, por Lois Ladra.
18.- OS CRUCEIROS NOS FONDOS FOTOGRÁFICOS DOS ARQUIVOS HISTÓRICOS GALEGOS, por Francisco Xabier Louzao Martínez.
19.- PETO DE ÁNIMAS DO PADRÁN (GULÁNS), UN ESQUECIDO MÁIS DO PATRIMONIO CULTURAL DE PONTEAREAS, por Andrés Sampedro Fernández.
20.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DE CAMPOSANCOS – A GUARDA (I), por Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez.
21.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DAS PARROQUIAS DE SAN MARTIÑO, SAN CAMPIO, FIGUEIRÓ E SAN CRISTOVO DE GOIÁN (TOMIÑO-PONTEVEDRA), por Félix Loira e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
22.- O VIACRUCIS INCONCLUSO DA SERRA DO XURÉS (LOBIOS) E AS SÚAS RELACIÓNS COS DA PENEDA GEREZ E O BOM JESÚS DE BRAGA (PORTUGAL), por Xoán Ibáñez Rodríguez e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
23.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DE ARBO (PONTEVEDRA), por Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
25.- O CRUCEIRO NOVO DE PADRÓN, por Xosé María Rodríguez Tubío.
VIII Congreso
ÍNDICE ACTAS DO VIII CONGRESO GALEGO DE CRUCEIROS
1.- CRUCEIROS, CRUCES E ESMOLEIROS DA RIBEIRA SACRA LUCENSE: CONCELLO DE CHANTADA, por Fernando Arribas Arias.
2.- CRUCES E CRUCEIROS DO CONCELLO DE GUNTÍN, por José Manuel Blanco Prado e Manuel Muñiz.
3.- CRUCES E CRUCEIROS DO CONCELLO DE PONTEDEUME, por Juan José Burgoa Fernández.
4.- DEVOCIONES EN GRANITO: LOS CRUCEIROS MEDIEVALES EN LA PROVINCIA DE A CORUÑA, por Sara Carreño López.
5.- OS PETOS PORTICADOS: MANIFESTACIÓN DE FONDOS SENTIRES DO POBO E DE AQUITECTURA POPULAR., por Ángel Cerrato Álvarez.
6.- PROBAS E CONSIDERACIÓNS SOBRE O ESCULTOR IGNACIO CERVIÑO, por Anxo Coya Otero.
7.- OS CRUCEIROS COMO TEMA DA POESÍA PUBLICADA NA PRENSA DOS SÉCULOS PASADOS, por Cecilia Doporto Regueiro.
8.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DE ARBO (II): PARROQUIAS DE CABEIRAS, CEQUELIÑOS, MOURENTÁN E SELA, por Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
9.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DA GUARDA (II): PARROQUIA DE SANTA MARÍA DA ASUNCIÓN DA GUARDA, por Victoria Fernández de la Cigoña Rodríguez.
10.- OS VIACRUCIS DA CIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA, por Clodio González Pérez.
11.- CRUCEIROS DO RIBEIRO, por Xesús Antonio Gulías Lamas.
12.- O VIACRUCIS DE SANTO ANDRÉ DE XEVE (PONTEVEDRA) ENTRE A DEVOCIÓN E A RUÍNA, por Xoán Ibáñez Rodríguez e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
13.- NOTAS SOBRE UN CRUCEIRO GALEGO NA CIDADE DE PORTO, por Lois Ladra.
14.- MORREN OS PETOS, XORDEN OS ESMOLEIROS. O CASO DOS ESMOLEIROS DA VIRXE DE FÁTIMA EN PONTEAREAS (PONTEVEDRA), por Mónica Leirós Bargiela e Purificación Porto Sebastián.
15.- CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DA PARROQUIA DE SANTA MARÍA DE TOMIÑO (TOMIÑO-PONTEVEDRA), por Félix Loira López e Estanislao Fernández de la Cigoña.
16.- DEVOCIONES EN GRANITO: LOS CRUCEIROS MEDIEVALES EN LA PROVINCIA DE A CORUÑA, por Alberta Aspres.
17.- ALEJANDRO CABANELAS E O CRUCEIRO CORUÑÉS DA PRAZA DO MARQUÉS DE SAN MARTÍN, por Francisco Xabier Louzao Martínez.
18.- CRUCEIROS DE LORDELO (MONÇAO-PORTUGAL), por María Prieto Vergara.
19.- CRUCEIROS E CRUCES DE BURELA, por Mario Saavedra Pérez.
20.- CRUCES, CRUCEIROS, CRISTOS E PETOS DO CONCELLO DE FOZ, por Mario Saavedra Pérez.
21.- CRUCEIRO E PETO DE ÁNIMAS DE SAN FRANCISCO DE CORTELLAS (PADRÓNS-PONTEAREAS), DEVOCIÓNS AO PÉ DA CAPELA E ROMARÍA DE SAN FRANCISCO, por Andrés Sampedro Fernández.
22.- TERRA DE NEMANCOS: CRUCEIROS NUNHA PAISAXE DESAGRARIZADA, por Manuel Vilar.
24. BIBLIOGRAFÍA SOBRE CRUCEIROS, CRUCES E PETOS (2016), por Fernando Arribas Arias, Clodio González Pérez e Lois Ladra.
IX Congreso
IX CONGRESO GALEGO DE CRUCEIROS
Museo Provincial do Mar de San Cibrao (Cervo-Lugo)
25 de novembro de 2017
CRUCEIROS, CRUCES, VIACRUCIS E PETOS DE ÁNIMAS DA RIBEIRA SACRA LUCENSE: CONCELLOS DE O SAVIÑAO E PORTOMARÍN, por Fernando Arribas Arias.
CRUCEIROS E CRUCES DO CONCELLO DE BECERREÁ (LUGO), por José Manuel Blanco Prado e Manuel Muñiz.
OS CRUCEIROS DA PRAZA DE CANIDO EN FERROL, por Juan J. Burgoa.
CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DE MEAÑO (PONTEVEDRA), por Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DA GUARDA (III): PARROQUIA DE SAN LOURENZO DE SALCIDOS (I), por Victoria Fernandez de la Cigoña Rodríguez.
ALGÚNS PRECURSORES COMPOSTELÁNS NO ESTUDO DOS CRUCEIROS (SÉCULO XIX), por Clodio González Pérez.
CRUCEIROS DE ANXIÑOS (II parte), por Xesús Antonio Gulías Lamas
A FERTILIDADE ARREDRO DO CALVARIO DO MONTE DAS CINCO CRUCES DE CHANDEBRITO (NIGRÁN-PONTEVEDRA), por Xoán Ibáñez Rodríguez e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
ACHEGA AO ESTUDO DAS CRUZES DE PEDRA E DAS ALMINHAS NO VAL DO RÍO TUA (TRAS-OS-MONTES E ALTO DOURO (PORTUGAL), por Lois Ladra.
VIACRUCIS DO MONTE DA PICARAÑA (PONTEAREAS), por Mónica Leirós Bargiela e Purificación Porto Sebastián.
CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DAS PARROQUIAS DE SAN VICENTE DE BARRANTES E SANTA MARÍA DE PINZÁS (TOMIÑO-PONTEVEDRA), por Félix Loira López e Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez.
ACHEGAMENTO Á HISTORIA DOS CRUCEIROS DE MONTERROSO, por Francisco Xabier Louzao Martínez.
MOTIVOS ORNAMENTAIS DOS CRUCEIROS DA TERRA DOS MONTES, por Serafín Pérez Gei e Xesús Antonio Gulías Lamas.
CRUCES E CRUCEIROS DE PEDRA EN ESPAZOS PÚBLICOS DO CONCELLO DE GIJÓN (PRINCIPADO DE ASTURIAS), por María Prieto Vergara.
CRUCEIROS, CRUCES E CRUCES DE MISIÓN DO CONCELLO DE CERVO, por Mario Saavedra Pérez.
CRUCEIROS, CRISTOS E CRUCES E CRUCES DE MISIÓN DO CONCELLO DE XOVE, por Mario Saavedra Pérez e Luzdivina López Seco.
UN ARTÍSTICO RELOXO DE SOL ATRIBUÍDO A IGNACIO CERVIÑO NO EIDO DOS CARREIRA EN PÍAS (PONTEAREAS), por Andrés Sampedro Fernández.
